Özellikle teknolojinin gelişmesi ile birlikte oturarak yapılan işlerin çoğalmasından dolayı boyun tutulması rahatsızlığına günümüzde sıkça rastlanır. Bu yüzden boyun tutulması dünya üzerinde her 3 kişiden birinde meydana gelen yaygın bir şikayet olarak öne çıkar. Bireylerin hayat kalitesini düşüren bir rahatsızlık olan boyun tutulması nasıl geçer? Yanıtlar yazımızda.
Boyun tutulması, başı bir yöne doğru hareket ettirirken zorlanılması ve ağrı hissedilmesidir. Tutulmalar çeşitli nedenlerden dolayı boyunda bulunan kasların gergin hale gelmesinden kaynaklanır. Boyun tutulmasında bu bölgedeki ağrıya bazen baş bazen de kol ağrıları eşlik edebilir. Bazı durumlarda ise boynu tutulan kişi yanlara veya arkasına bakmak için tüm vücudunu döndürmek zorunda kalabilir.
Boyunda kas, tendon, ligament ve kemiklerden oluşan farklı yapılar bulunur. Bütün bu yapılar bir ahenk içinde çalışır. Bu yapıların içinde bulunan levator skapula kası boyundaki omurgayı omuzla birleştiren kısımda bulunur ve genellikle boyun tutulmalarında bu kasta burkulmalara rastlanır. Levator skapula kasının burkulmasına neden olan etkenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Uyku esnasında uzun süre ters bir pozisyonda yatılması
Spor faaliyetlerindeki yaralanmalarda kafayı ve boynu yana doğru sarsan ani düşme ve darbeler
Araç içerisinde aniden fren yapılması sonucu baş ve boynun sarsılması
Yüzme ve benzeri faaliyetlerde kafayı sürekli aynı yöne doğru hareket ettirme sonrasında
Uzun bir süre bilgisayar ekranı veya telefon ekranına ters bir baş ve boyun pozisyonunda bakılması
Kaslarda gerginliğe yol açan aşırı stres ve kaygı durumları
Uzun bir süre baş ve boynun arasına telefon konularak taşınması
Bu nedenlerin haricinde aniden başlayan boyun tutulmaları da olabilir. Bu tip vakalarda altta yatan bir hastalığın servikal omurgayı zorlaması sonucu rahatsızlık gelişebilir. Bu tetikleyici faktörler ise;
Boyun fıtığı
Fibromiyalji (kas ağrıları)
Menenjit
Sinir sıkışması
Romatoid artrit (iltihaplı romatizma)
Osteoartrit (eklem iltihabı)
Duygusal stres olarak sıralanabilir.
Boyun tutulmasında genellikle kişi başını yanlara veya arkaya doğru çevirmede zorlanır ve yanı sıra bir ağrı hisseder. Hissedilen ağrı keskin veya boyna yaygın bir halde olabilir.
Keskin ağrı: Bu tip bir ağrı net bir şekilde tek bir noktadan bıçak batıyormuş hissi verir. Genellikle boyun alt bölgesinde gelişir.
Genel ağrı: Boynun büyük bir kısmını kapsayan ağrı tipidir.
Yayılan ağrı: Boyundaki sinirlerden kollara ve omuzlara doğru yayılan bir ağrı yanma şeklinde hissedilir.
Baş ağrısı: Boyun kaslarında tahriş nedeniyle tutulma olmuşsa boyun kaslarının gerilmesi baş ağrısına neden olabilir.
Karıncalanma, uyuşma veya zayıflık hissi: boyundan kollara hatta parmaklara yayılan karıncalanma ve uyuşma hissi oluşabilir. Sıklıkla tek kolda görülür.
Bireylerin boynunda saydığımız belirtiler olduğunda genel olarak tutulma olduğu varsayılır. Hastanın geçmiş tıbbi öyküsünde bu rahatsızlıkla ilişkili bir hastalık yoksa altta yatan bir nedene bağlamak zorlaşabilir. Hekim tarafından öncelikle fiziki bir muayene yapılır. Daha sonra radyolojik görüntüleme yapılarak (MR veya x-ray grafi) boyun içi yapıları net olarak incelenir. Gerekli görülürse kan testleri de istenebilir.
Boyun tutulması kaç günde geçer? Sorusunun cevabı genellikle bir haftadır. Ancak bir haftadan uzun sürüyorsa ve sık sık tekrar ediyorsa doktora gidilmelidir. Uygulanabilecek tedaviler şu şekildedir:
İlaç Tedavisi: Boyun tutulması ilacı olarak enflamasyonu azaltarak ağrıyı kesen kas gevşeticiler verilir.
Fizik Tedavi: Hastanın yapması için verilen boyun güçlendirici egzersizler fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları tarafından belirlenir. Bu sayede ağrıların hafiflemesi hedeflenir.
Transkutanöz Elektriksel Sinir Uyarımı (TENS): Ağrıyan bölgeye konulan elektrotlar aracılığı ile verilen küçük elektrik sinyalleri ağrıyı hafifletmeye çalışır.
Kısa Süreli İmmobilizasyon: 3 saatten az bir süre zarfında boynun yumuşak bir boyunluk ile desteklenmesidir.
Steroid Enjeksiyonları: Hekim tarafından kortikosteroid ilaçların enjekte edilmesi ile ağrıyan kaslar uyuşturulur.
Boyun Tutulması Ameliyatı: Omurilik sıkışmasının giderilmesi için nadiren yapılabilen operasyonlardır.
Bu rahatsızlık için kişilerin kendi yapacakları bazı uygulamalar ile rahatlama sağlanır. Bu uygulamalardan bazıları şu şekildedir:
Her dokuda olduğu gibi boyun kasının da iyileşmesi için bir süre istirahat ederek dinlenmek ağrıyı ve acıyı azaltır.
Boyun tutulmasında ilk 24-48 saat şiddetli ağrının azalması için soğuk veya sıcak uygulama yapılır. Soğuk enflamasyonu azaltırken sıcak uygulama kan akışını artırarak kasları yumuşatır.
Bir fizyoterapistten destek alarak boyun tutulması egzersizleri yapılır. Bu sayede boyundaki sertlik yumuşar.
Yürüyüş türündeki hafif tempolu egzersizler vücuda oksijen girişi sağlayarak kasların iyileşme süreci hızlır.
Ayrıca kişiler sağlıklı bir duruş yapısı için dik pozisyonda oturmalıdır. Uzun süre oturulması gereken işlerde zaman zaman ara vererek hareket etmelidirler. Boyun tutulmaları en fazla bir hafta içinde geçer. Bir haftadan fazla ve tekrar eden rahatsızlıklarda fizik tedavi veya nöroloji uzmanlarına başvurulması gerekir.
