Dünya genelinde en yaygın karşılaşılan kansızlık türü demir eksikliğidir. Oran olarak kadınlarda %35, erkeklerde ise %20 olarak görülür. Tedavi edilmediği takdirde ise kalp rahatsızlıklarından, gebelerde erken doğu riskine kadar ciddi komplikasyonlara sebep olabilir. Peki, demir eksikliğine ne iyi gelir? Cevaplar yazımızda.
Demir eksikliği halk dilinde kansızlık, kanda bulunan kırmızı kan hücrelerine oksijen taşıyan ve bu hücrelere kırmızı rengi veren hemoglobin miktarının azalmasıdır. Demirin vücutta oldukça önemli görevleri bulunur. Kanda bulunan demir düzeyinin düşmesi alyuvar üretiminin azalmasına neden olur. Bu da hücrelere, doku ve organlara iletilen oksijen miktarının azalmasına sebep olur. Demir eksikliği, demir eksikliği anemisi ismi verilen kansızlığa yol açar. Kansızlık kişide yorgunluk ve nefes darlığı gibi problemlere yol açabilir. Tedavisi için genellikle demir takviyesi reçete edilir.
Vücut tarafından üretilmediği için demir mineralinin kişinin diyetinde olması ve düzenli bir şekilde alması gerekir. Bu ihtiyaç genellikle vücuttan demir kaybedilmesi veya eksik alınması sebebi ile meydana gelir. En sık nedeni ise demir içeren besinlerin az tüketilmesidir. Ayrıca gebelik ve adet dönemlerinde ise demir ihtiyacında artış gözlemlenir. Demir eksikliğine bağlı meydana gelen anemi nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Demir düşüklüğü erken aşamada fark edilmeyen bir durumdur. Çünkü vücut bu eksiklikten oluşabilecek semptomları bir süre tolere edebilir. Fakat erken aşamada da bazı belirtiler ile anlaşılabilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sırlanabilir:
Ferittin düşüklüğü ile gelişen aneminin tedavi edilmemesi çok ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu sağlık problemlerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
Demirdeki eksilmeyi engellemek için beslenme alışkanlıklarında bazı değişimlere gidilebilir. Bunlar;
Bu eksiklik genellikle rutin kan sayımı testi sırasında tespit edilir. Demir depoları tamamen boşaldığında demir eksikliğine bağlı anemi oluştuğu için erken teşhis edilmesi için kan testi yaptırmak gerekir.
Demir eksikliğine bağlı semptomları yaşayan kişiler doktora başvurdukları zaman hekim öncelikle beslenme alışkanlıkları ve tıbbi öykü sorgular. Ayrıca genç kadınlarda adet kanaması hakkında detaylı bilgi alır. Yaşlı bireylerde ise iç kanama riskini araştırır. Bu aşamada kansızlık sebebi tedavide başarılı olunması için gerekli bir ögedir. Son olarak kan testi incelenerek teşhis konulur.
Hekim hastanın demir eksikliği için demir takviyesi reçete edebilir. Ayrıca bu duruma neden olan sağlık sorununu da tedavi etmek adına farklı tedavi planları da oluşturabilir. Demir takviyeleri kullanılırken kesinlikle hekimin belirlediği dozda alınması gereklidir.
Şayet demir eksikliği beslenmeden kaynaklıysa, hastanın diyeti gerektiği kadar demir içeren besinlerden oluşturulur. Kişinin demir ihtiva eden kırmızı et, ciğer ve balık gibi besinler yemesi gerekir. Ayrıca kahve, çay gibi demirin emilimini azaltan içeceklerden uzak durması önerilir.
Demir eksikliğinde demir açısından zengin besinler tercih etmek önemlidir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir; kırmızı et, sakatatlar, nohut, börülce, bezelye, barbunya, ıspanak, patates, kuru erik, çekirdeksiz üzün, kabak, haşlanmış soya fasulyesi, yulaf pekmez, bal olarak sayılabilir.
