Karaciğer Büyümesi Nedir?
Karaciğer büyümesi, karaciğerin normal boyutundan daha büyük olması durumudur. Göğüs kafesi ve mide arasında, sağ üst karın bölgesinde bulunan karaciğer bulunmaktadır. Karaciğerin yağların sindirilmesinde, enfeksiyonlarla mücadelede, kanın pıhtılaşmasını sağlamada, bazı hormon ve protein türlerinin üretiminde, ilaç ve toksinlerin metabolize edilip vücuttan atılması gibi görevleri bulunmaktadır.
Karaciğer büyümesi, karaciğerin sağlığına zarar veren birçok nedenden dolayı meydana gelebilmektedir. Büyüme nedeniyle organda hasar oluşur. Organ işlevlerini yerine getirememeye başlar.
Karaciğer büyümesi semptomları arasında karın ağrısı, iştah kaybı, bulantı, kusma, sarılık, kilo kaybı ve yorgunluk yer alır.. Karaciğer büyümesi olan kişiler, tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunları yaşayabilirler. Tedavi ise altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilmektedir.
Karaciğer Büyümesi Belirtileri Nelerdir?
Karaciğer büyümesi, semptomlarının olmaması veya hafif semptomlarla başlayabilmesi nedeniyle erken aşamalarda genellikle fark edilmemektedir. Bununla birlikte karaciğer büyümesinin ilerlediği durumlarda bazı belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bu belirtiler şu şekildedir:
- Karın bölgesinde ağrı ve hassasiyet
- Yorgunluk ve halsizlik
- Mide bulantısı ve kusma
- İştah kaybı
- Cilt ve gözlerde sararma
- Ödem
- Kaşıntı
- Uyku hali
Karaciğer büyümesi belirtileri farklı kişilerde farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Herhangi bir semptom gözlenmese bile karaciğerde büyüme olabilmektedir. Bu nedenle, karaciğer hastalığı riski olan kişilerin belirli aralıklarla doktorlarıyla görüşmeleri önerilmektedir.
Karaciğer Büyümesi Nedenleri Nelerdir?
Karaciğer büyümesine birçok farklı neden yol açabilmektedir. Bazı yaygın nedenleri şunlardır:
- Karaciğer yağlanması: Karaciğerde yağ birikmesi, karaciğer hücrelerinin şişmesine ve karaciğer büyümesine neden olabilir. Yağlı karaciğer hastalığı genellikle obezite, diyabet, yüksek kolesterol veya yüksek trigliseridlerle ilişkilidir.
- Kistler ve tümörler: Karaciğerdeki kistler ve tümörler, karaciğer büyümesine neden olabilir. Bazı tümörler kanserli olabilir ve tedavi edilmezse hayatı tehdit edici olabilir.
- Alkolizm: Aşırı alkol tüketimi, karaciğer hücrelerine zarar verir ve kronik alkolizm karaciğer hastalığına neden olabilir. Karaciğer, alkolü işleyerek, alkolün vücuttan atılmasına yardımcı olur ve sürekli olarak alkol tüketimi, karaciğerin iş yükünü artırabilir.
- Viral hepatit: Bulaşıcı bir virüs olan hepatit, karaciğer hücrelerine zarar verebilir ve kronik hepatit karaciğer hastalığına neden olabilir. Hepatit virüsleri, kan veya diğer vücut sıvıları yoluyla bulaşabilir.
- Otoimmün hastalıklar: Bağışıklık sistemi, karaciğer hücrelerine saldırarak, karaciğer hasarına neden olabilir. Bazı otoimmün hastalıklar, örneğin otoimmün hepatit, karaciğer büyümesine neden olabilir.
- Genetik faktörler: Bazı genetik bozukluklar, örneğin; hemokromatozis gibi genetik olarak karaciğerde anormal demir birikmesi oluşması, Wilson hastalığı.
- Diğer nedenler: Diğer nedenler arasında kalp yetmezliği, diğer kalp hastalıkları gibi bazı durumlar yer alır.
Karaciğer büyümesi, birçok farklı nedenle ortaya çıkabilmektedir.
Karaciğer Büyümesi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Büyümeye çeşitli nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Tedavi de büyümenin nedenine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bu nedenle, öncelikle karaciğer büyümesine neden olan faktörlerin tanımlanması önemlidir. Tedavi, bu durumun altında yatan nedenlere bağlıdır.
Tedavi seçenekleri şu şekildedir:
- Altta yatan nedene bağlı olarak tedavi; örneğin, alkolik hepatomegali durumunda, alkol kullanımının bırakılması gerekir. Yağlı karaciğer hastalığı durumunda, diyet ve egzersiz değişiklikleri ile kilo kaybı önerilir. Viral enfeksiyonlar, tıkanmış safra yolları ve diğer nedenler için farklı tedavi yöntemleri kullanılır.
- İlaç tedavisi; bazı durumlarda, ilaçlar semptomları hafifletmek veya altta yatan nedene etki etmek için kullanılabilir. Örneğin, hepatit C enfeksiyonuna karşı antiviral ilaçlar kullanılabilir.
- Cerrahi müdahale; bazı durumlarda, karaciğerin bir bölümünün çıkarılması gerekebilir. Bu durum nadir olmakla birlikte, örneğin kanser gibi durumlarda gerekebilir.
Tedaviye ek olarak, büyümeye neden olarn risk faktörlerini azaltmak için sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapmak da önemlidir. Bu değişiklikler arasında düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, alkol tüketimini azaltma, bırakma, sigara içmemek ve aşırı kilo almaktan kaçınmak yer alır.
Karaciğer Büyümesi Olanlar Nasıl Beslenmelidir?
Kişiler sağlıklı bir diyetle beslenerek büyümeyi kontrol altına alarak, karaciğer fonksiyonunu destekleyebilmektedir. Karaciğer büyümesine sahip kişilerin uyması gereken bazı beslenme önerileri şunlardır:
- Yüksek proteinli yiyecekler tercih edilmelidir. Protein, karaciğer fonksiyonunu destekleyen önemli bir besin maddesidir. Ancak yüksek yağlı etler yerine az yağlı etler, balık, tavuk, hindi, yumurta ve soya gibi yüksek proteinli yiyecekler tercih edilmelidir.
- Şekerli ve işlenmiş gıdalardan kaçınılmalıdır. Şekerli ve işlenmiş gıdalar, karaciğerde yağ birikmesine neden olabilir ve karaciğer sağlığına zarar verebilir. Bu nedenle, karaciğer büyümesi olanlar, şekerli ve işlenmiş gıdaları mümkün olduğunca azaltmalıdır.
- Alkol tüketiminden kaçınılmalıdır. Alkol, karaciğer hasarına neden olabilir ve karaciğer büyümesini kötüleştirebilir. Bu nedenle, karaciğer büyümesi olanlar alkol tüketiminden kaçınmalı veya tüketimlerini minimum düzeye indirmelidirler.
- Su tüketimini arttırılmalıdır. Su, vücudunuzdaki toksinlerin atılmasına ve karaciğer fonksiyonunun desteklenmesine yardımcı olur. Karaciğer büyümesi olanlar, günde en az 8-10 bardak su tüketmelidirler.
Sonuç olarak, karaciğer büyümesi olan kişilerin sağlıklı bir diyetle beslenmeleri önemlidir. Ancak herhangi bir diyet değişikliği yapmadan önce, bir diyetisyen veya doktora danışmanız önerilmektedir.
Karaciğer Büyümesine Hangi Bölüm Bakar?
Karaciğer ile ilgili problemlere “Dahiliye (İç Hastalıkları)” bölümü bakmaktadır. Dilerseniz dahiliye bölümüne, yüz yüze veya online randevu olarak Bulut Klinik üzerinden alabilirsiniz.
